การฟื้นฟูสุขภาพดิน เป็นที่รู้กันว่าดินที่มีสภาพร่วนซุยเป็นดินที่เหมาะสำหรับปลูกพืช ม าก ที่ สุ ด เพราะช่วยให้รากชอนไชหาน้ำและอาหารได้สะดวก ดินที่ดีนั้นควรมีความพรุนและมีช่องว่างให้น้ำและอากาศแทรกตัวอย่างพอเหมาะ
มีความเป็น ก ร ด เป็นด่างที่พอดี แต่หากดินในสวนที่เราต้องการปลูกพืชไม่ได้มีสภาพดังกล่าว เช่น เกิดปัญหาดินแข็ง ดินขาดธาตุอาหาร ดินเหนียว ดินลูกรัง ดินกรด ก็จำเป็นต้องปรับปรุงฟื้นฟูดินให้เหมาะสำหรับปลูกต้นไม้ต่อไป ซึ่งเทคนิคง่าย ๆ ในการปรับปรุงดินทำได้ ดังนี้
1 ปรับปรุงดิน ราคาประหยัด
วัสดุจากธรรมชาติ เช่น เปลือกถั่ว ฟางข้าว ใบไม้แห้ง ปุ๋ยอินทรีย์ต่างๆ เช่น ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยพืชสด คือตัวเลือกชั้นดีที่หาได้ง่ายและราคาไม่แพง ในพื้นที่ที่มีดินแข็งหรือดินลูกรังให้ขุดดินแล้วผสมคลุกเคล้าวัสดุเหล่านี้ลงไปเพื่อช่วยเพิ่มช่องว่างในดินจะทำให้ดินโปร่งและร่วนซุยขึ้น ในปุ๋ยอินทรีย์ยังมีธาตุอาหารที่ช่วยเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ให้ดินได้อีกด้วย สำหรับฟางข้าวนั้นให้หมักไว้ในดินแล้วรดปุ๋ยอินทรีย์น้ำจะช่วยให้ฟางย่อยสลายเร็วขึ้น แต่หากคุณไม่ได้ทำสวนจริงจังมากนักก็อาจใส่ปุ๋ยอินทรีย์เฉพาะจุดที่ต้องการปรับปรุงดินก็ได้ เช่น บริเวณที่จะทำแปลงต้นไม้ หรือหลุมปลูกไม้ยืนต้น
2 คลุมดิน ทั้งง่ายและสะดวก
หลักการคล้ายกับข้อแรกเพียงแต่ไม่ต้องขุดและผสมวัสดุลงไปในดินแต่ใช้วัสดุนั้นคลุมดินเพื่อช่วยรักษาความชื้นเช่นฟางข้าวแกลบ กาบมะพร้าวสับหญ้าแห้งใบหญ้าแฝกหรือปลูกพืชตระกูลถั่วคลุมดิน วัสดุคลุมดินจะช่วยป้องกันการชะล้างหน้าดินยามรดน้ำ ลดการสูญเสียธาตุอาหารพืชออกไปรักษาความชื้นในดินได้ดีทำให้รากพืชสามารถลงไปได้ลึกทีละน้อย ดินจึงมีโครงสร้างดีขึ้นทั้งยังเกิดจุลินทรีย์ที่เป็นประโยชน์มากขึ้นด้วย และเมื่อวัสดุคลุมดินธรรมชาติเหล่านี้ย่อยสลายก็จะช่วยปรับปรุงโครงสร้างดินและเพิ่มธาตุอาหารให้แก่พืชที่ปลูกต่อไป
3 พืชตระกูลถั่ว เพิ่มธาตุไนโตรเจน
หลักการง่าย ๆ ในการฟื้นฟูดินซึ่งเกษตรกรนิยมใช้คือ หลังจากเก็บเกี่ยวพืชไปแล้วจะตากดินไว้ระยะหนึ่งเพื่อ กำ จั ด เ ชื้ อ โ ร ค และแมลง ศั ต รู พื ชที่ ตกค้างอยู่ในดิน จากนั้นจึงปลูกพืชตระกูลถั่ว เช่น ถั่วเขียว ถั่วเหลือง ถั่วลิสง ถั่วพุ่ม ปอเทือง โสน ถั่วพร้า ถั่วแปบ คลุมดินแล้วไถกลบหรือตัดคลุมดินช่วงที่เริ่มออกดอก (ประมาณ 50-60 วันหลังปลูก หากไถกลบจะช่วยให้ย่อยสลายได้รวดเร็วขึ้น) ซึ่งเรานำหลักการนี้มาใช้กับสวนที่บ้านได้เช่นกัน
พืชเหล่านี้ไม่เพียงแต่ทำให้ ดิ น ร่ ว น ซุ ย เท่านั้นแต่ยังอุดมด้วยธาตุไนโตรเจนซึ่งเกิดจากเ ชื้ อ ไรโซเบียมที่มักอยู่ในปมรากถั่วทำหน้าที่ตรึงไนโตรเจนในอากาศมาสร้างเป็นสารประกอบไนโตรเจนไว้ในดิน หากต้องการให้ได้ผลดียิ่งขึ้นก็ใส่ เ ชื้ อ ไ ร โ ซ เ บี ย ม ลงไปเพิ่มเติม
4 ไส้เดือนดิน พระเอกตัวจริง
เป็นที่รู้กันว่าไ ส้เดือนดินมีความสำคัญมากต่อระบบนิเวศเพราะทำหน้าที่ย่อยสลายอินทรียสารในดิน รวมทั้งการเคลื่อนที่ของไส้เดือนดินยังเป็นการพรวนดินทำให้ดินมีการระบายน้ำและอากาศดีขึ้น ช่วยกระตุ้นก า ร เ จ ริ ญ เ ติ บ โ ตข องพืช เป็นดัชนีชี้วัดการปนเปื้อนของสารต่างๆ ในดินได้ดี จะสังเกตว่าดินที่มีสภาพเป็นดินทราย ดินเหนียวจัด แปลงปลูกที่เกิดการ เห ยี ย บ ย่ำ จ น เ กิด เ ล น หรือมีการใช้เครื่องมือเครื่องจักรหนักทำให้ดินอัดตัวแน่น
5 ดิ นก ร ด แก้ได้
ดินกรด คือ ดินที่มีค่า pH ต่ำว่า 7 นอกเหนือไปจากการตรวจวัดดินด้วยอุปกรณ์ทดสอบแล้วยังมีข้อสังเกตเบื้องต้นง่าย ๆ ว่าดินมีสภาพเป็นกรด หรือไม่ก็คือให้สังเกตว่าต้นไม้ของเรามี ก าร เ จ ริ ญ เติ บ โ ต ช้าลง ให้ผลผลิตน้อยลง แสดงอาการเหี่ยวเหมือนขาดน้ำ เพราะราก ไ ม่ส า ม า รถ เ จ ริ ญเ ติ บ โ ต ในดินได้ตามปกติ
รวมทั้งยังแสด ง อ า กา ร ข า ด ธ าตุ ฟ อ ส ฟ อ รั ส แมกนีเซียม และแคลเซียม หรือพ บ ก าร แ พ ร่ ร ะ บ าด ขอ ง โ ร ค พื ช เป็นประจำและมากขึ้น ดิน ก ร ด เกิดได้เองตามธรรมชาติทั้งจากการ ช ะ ล้ าง ล ะ ล าย ธ าตุที่เป็นด่างออกไปจากดิน พืชดูดเอาธาตุที่เป็นด่างออกไปแล้วป ลด ป ล่ อ ย ก ร ด ลงไปแทนที่หรืออาจเกิ ด จา ก การใช้ปุ๋ยเคมีหรือสารที่มีสารกำ มะถันเป็นองค์ประกอบรวมทั้งเกิดจากฝนกรดในพื้นที่ที่อยู่ใกล้โรงงานอุตสาหกรรมเป็นต้น
ดินทำหน้าที่เป็นที่ให้รากพืชได้เกาะยึดเหนี่ยวเพื่อให้ลำต้นของพืชยืนต้นได้อย่างมั่นคง แข็งแรง ขณะที่พืชเ จริ ญ เ ติ บ โ ต ร า ก ข องพืชจะเติบโต ช อน ไ ช ห ยั่ ง ลึก แ พ ร่ ก ระ จา ย ลงไปในดินอย่างกว้างขวางทั้งแนวลึกและแนวราบ ดิน ที่ ร่ วน ซุ ย แ ละ มี ชั้ น ดิน ลึ ก รากพืชจะ เ จ ริ ญ เ ติ บ โ ต แ ข็ ง แร ง สามารถเกาะยึดดิน ต้านทานต่อลมพ ายุ ไ ม่ ทำ ใ ห้ ต้ น พื ชล้ ม ห รื อ ถ อ น โ ค น ได้
ดินเป็นแหล่งให้ธาตุอาหารที่จำเป็นต่อการ เ จริ ญเ ติ บ โ ตข อ ง พื ช ทั้งนี้เนื่องจากธาตุอาหารพืชจะถูก ป ล ดป ล่ อ ย ออ ก จ า ก อิ น ท รี ย วั ตถุ และแร่ต่างๆ ที่เป็นองค์ประกอบของดิน ให้อยู่ในรูปที่รากพืชสามารถดึงดูดไปใช้ ป ร ะ โย ช น์ ได้ง่าย ดินเป็นแหล่งที่เก็บกักน้ำหรือความชื้นในดิน
ให้อยู่ในรูปที่รากพืช ส า ม า ร ถ ดึ ง ดู ด ไ ด้ ง่าย เพื่อนำไปหล่อเลี้ยงลำต้นและ สร้ า งก า ร เจ ริญ เ ติ บ โ ต น้ำในดินจะต้องอยู่ในสภาพที่เหมาะสมเท่านั้น ที่รากพืชสามารถดึงดูดขึ้นมา ใ ช้ ปร ะโ ย ช น์ ได้ การรดน้ำพืชจนขังแฉะ รากพืชไม่สามารถดึงดูดน้ำขึ้นไป ใช้ ป ร ะโ ย ช น์ ได้
ดินเป็นแหล่งที่ให้อากาศในดิน ที่รากพืชใช้เพื่อการหายใจ รากพืชประกอบด้วยเซลล์ที่มีชีวิต ต้องการออกซิเจนสำหรับการหายใจทำให้เกิดพลังงานเพื่อการดึงดูดน้ำ ธาตุอาหารและการ เ จริ ญเ ติ บ โ ต ดินที่มีการถ่ายเ ท อ า ก า ศ ดี รากพืชจะเจ ริ ญ เ ติ บโ ต แ ข็ ง แ ร ง ดูดน้ำและ ธาตุอาหารได้มาก ทำให้ต้นพืชเ จ ริ ญ เติ บ โ ตแ ข็ง แ ร งแ ล ะ ให้ ผ ลิ ต ผ ล สูง
ดินเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ เพราะสัตว์ส่วนใหญ่อาศัยอยู่บนพื้นดิน นอกจากนั้น สัตว์บางชนิดยังอาศัยอยู่ใต้ดิน เช่น มด หนู ไส้เดือน กิ้งกือ ปลวก ดินใช้ทำของใช้ เครื่องปั้นดินเผาต่างๆ เช่น ภาชนะ ถ้วย ชาม แจกัน กระถางต้นไม้ และ ดินใช้สร้างและเป็นส่วนประกอบในการก่อสร้างที่อยู่อาศัย เช่น อิฐ ทำมาจากดินเหนียวผสมกับทราย และแกลบหรือขี้เลื่อยผสมกัน
ขอบคุณข้อมูล baanlaesuan.com
